English
မြန်မာ
credit to Dr. Myo Thida
TVET sector ရဲ့ အဓိက ရည် ရွယ် ချက် သည် လုပ်ငန်းခွင် အတွက် လိုအပ် သော အမှန် တတ် ကျွမ်းသည့် ပညာရှင် များ မွေး ထုတ် ရေး ဖြစ်ပါတယ်။
ရည်ရွယ်ချက်အရ ကျောင်း နဲ့ စက်ရုံ စီးပွား ရေး ပညာ ရှင် တွေ နဲ့ ပူး ပေါင်းဖို့ လိုပါတယ်။ သို့ မှသာ နိုင်ငံမှာ လိုအပ်တာက ဘယ်နေရာ၊ ဘယ်လို ပညာရပ်တွေ သင်ပေးရမယ်ဆိုတာ သိရှိနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။
သို့ သော် မြန်မာပြည်မှာ ပြသနာ တချို့ ရှိလာပါတယ်။
၁) စီးပွား ရေး ပညာ ရှင် တွေက လုပ်ငန်း လိုအပ် ချက်ကို ေ ကျာင်း တွေ (အစိုးရ) နားလည် အောင် မ ပြော ပြ နိုင်ဘူး ။
၂) အစိုးရ ကျောင်း တွေက မွေး ထုတ် ပေး သော ကျောင်းသားတွေရဲ့ အရည်အချင်းကို မယုံဘူး။
၃) အစိုးရ ခေါင်း ဆောင် တွေကြား မှာ တိုင်းပြည် စီးပွား ရေး လမ်းကို မူချ မှတ် တာ ရှိ ကောင်း ရှိ နိုင် ပေ မဲ့ အောက် ခြေက မသိဘူး (ဥပမာ -လ ျှပ် စစ် ပြသာနာကို ဖြေရှင်းဖို့ ရှေ့ နှစ်ထဲ power plant ေ တွ ဆောက် မယ်လို့ လျာထားရင် သို့ ၅ နှစ် အတွင်း manufacturing industry တွေ ဖြစ်လာဖို့ ရည်ရွယ်ရင် ဒီ ဘာသာရပ်ကို တိုးတက် အောင် လုပ် ရ မှာ၊ ပညာရှင် တွေ မွေးထုတ် ရေး သည် ကျောင်း၏ တာဝန် ဖြစ်ပါတယ်)
၄)ဆရာ ဆရာမ တွေက စီးပွား ရေး သမား တွေ နဲ့ ပေါင်းသင်း ဆက် ဆံရာ မှာ အသား မကျဘူး။
၅) ကျောင်း အ နေ နဲ့ နည်းပညာကို အမှီ မလိုက် နိုင်ဘူး။
ဒီနေ့ စင်ကာပူသံရုံးက ကူညီပြီး ကျောင်း နဲ့ စက်ရုံ မိတ်ဆက် လုပ်တဲ့ ပွဲ မှာ လူဦးရေ ၁၀၀ နီးပါး တတ်တယ်။ လာသမျှက ကုမ်ပဏီရဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ကို ပေးနိုင်သော ရာထူးကြီးများ ကို ကိုင်ထားကြတယ်။ ဘာလို့ သူတို့လာကြ သလဲ ။ သံအမတ်ကို ယုံလို့။ စလုံး ပညာ ရေးကို ယုံလို့၊ ယုံကြည်မှုကအ ရေးပါတယ်။ (နံပါတ် ၂ အချက်)
ကျောင်းကို ရောက် တဲ့ အခါ ေ ကျာင်း အုပ် အပါ အဝင် အုပ်ချုပ် ရေး ၊ သင်ကြား ရေး တာ ဝန် ရှိသူ အား လုံး မဖြစ် မနေ မိတ် ဖွဲ့ စကား ပြော စေ ပါ တယ်။ (နံပါတ် ၄ အချက် ပါ) ။
ကျောင်းကို လှည့် လည်ကြည့်တဲ့ အခါ ရှင်းလင်း ပြောကြား တာ တွေ လုပ် ပေး တယ်။ (နံပါတ် ၅)
နောက် ဆုံး အ မေး အဖြေ လုပ်တဲ့ အခါ မှာ လဲ တာဝန် ရှိသူ ၄ ဦးလုံး ရှေ့ ထွက် တဲ့ အပြင် သံအမတ် ကိုယ်တိုင် ပါဝင် ပါ တယ်။ မေး ခွန်း ဖြေ ရမှာ အလျင်း သင့်သလို သက်ဆိုင် သူက ဖြေ ပေး တယ်။ လိုအပ်လာ ရင် မြန်မာ ဘက်က အမြင်ကို ပါ တာဝန်ခံပြီး ဖြည့် ဆွေး နွေး ပေးပါတယ်။ (နံပါတ် ၄)
မေး ခွန်း တွေက စိတ်ဝင်စားဖို့ ကောင်းသလို လန့် ဖို့ ကောင်းတာ လဲပါပါတယ်။ တချို့ မေး ခွန်းက အခန့် မသင့်ရင် ထောင် ချောက် မိသွား ပါ မယ်။ သို့ သော် အားလုံးက အ ပေး အယူ နဲ့ ဖြေ ရပါတယ်။ ဒီ အချိန် မှာ ခံစား ချက် တွေကို မေ့ထား ပြီး ကျောင်း ရဲ့ ရည် မှန်း ချက်ကိုပဲ လက်ကိုင် ထား ရပါတယ်။
မြန်မာ TVET sector ပြောင်း ဖို့ အား လုံး မှာ တာဝန် ရှိပါတယ်။ ခေါင်း ဆောင် တွေက policy ပိုင်း ပြောင်းဖို့ကြိုးစားနေချိန် မှာ အောက် ခြေက ဟန် ချက် ညီညီ ရွေ့ ရ ပါမယ်။
တကယ် တော့ TVET မှ မဟုတ်ဘူး။ မြန်မာ ပြည် တခုလုံး ပြောင်းလဲဖို့ အားလုံးက နိုင်ရာက နေ ကူ ရွေကြရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။