နောက်ခံသမိုင်းကြောင်း

ပြည်ထောင်စုသမ္မတမြန်မာနိုင်ငံတော်အစိုးရ
သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဝန်ကြီးဌာန
နည်းပညာ၊သက်မွေးပညာနှင့်လေ့ကျင့်ရေးဦးစီးဌာန

နောက်ခံသမိုင်းကြောင်း

နည်းပညာ၊သက်မွေးပညာနှင့်လေ့ကျင့်ရေးဦးစီးဌာန၏ နောက်ခံသမိုင်းကြောင်း

၁၈၉၅ခုနှစ်မှ စတင်၍ အင်းစိန်စက်မှုလက်မှုသိပ္ပံတွင် အင်ဂျင်နီယာအတတ် ပညာသင်ကျောင်းအဖြစ်စတင် ဖွင့်လှစ်ပြီး စက်မှုနှင့် သက်မွေးပညာကဏ္ဍအား ကိုလိုနီခေတ်၊ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် ကာလအထိထိုသင်တန်း ကျောင်းတစ်ခုတည်းဖြင့်သာ ဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။

၁၉၄၈ခုနှစ်၊ လွတ်လပ်ရေးရရှိပြီး ပါလီမန် အစိုးရခေတ်များတွင် ဆက်လက်အကောင် အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်ခဲ့ရာတွင် အမေရိကန် နိုင်ငံအစိုးရ Ford foundation မှ (၃)နှစ်ကြာ လေ့လာခဲ့ပြီး အသေးစိတ်စီမံကိန်းများရေးဆွဲခဲ့ပါသည်။ ထို့နောက် အင်းစိန်မြို့ရှိ အင်ဂျင်နီယာ အတတ်ပညာသင်ကျောင်းအား သိပ္ပံအဆင့် ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ ထို့အပြင် စက်မှုအထက်တန်းကျောင်း(၂) ကျောင်း(နတ်မောက်/ ဘောင်ထရီ) ကျောင်းများကို ဖွင့်လှစ်ခဲ့ပါသည်။

၁၉၇၄ ခုနှစ်တွင် စက်မှု၊ စိုက်ပျိုးနှင့်သက်မွေးပညာဥပဒေကို ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပြီး ယင်းဥပဒေနှင့်အညီ ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနအောက်တွင် စက်မှု၊ စိုက်ပျိုးနှင့် သက်မွေးပညာဦးစီးဌာနကို ထူထောင်ခဲ့ပါသည်။ နိုင်ငံတော်၏ သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဆိုင်ရာ လူ့စွမ်းအားအရင်းအမြစ် ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်ရေးအတွက် သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဝန်ကြီးဌာနအား နိုင်ငံတော်အစိုးရမှ ၁၉၉၆ ခုနှစ်တွင် သီးခြားဝန်ကြီးဌာနအဖြစ် စတင် ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။

ထိုအချိန်တွင် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနလက်အောက်ရှိ စက်မှု၊ စိုက်ပျိုးနှင့်သက်မွေးပညာဦးစီး ဌာနအား ဖျက်သိမ်းခဲ့ပါသည်။ယင်းဦးစီး ဌာနလက်အောက်ရှိ ဌာနခွဲ(၃)ခု အနက်မှ စက်မှုပညာဌာနခွဲ အောက်တွင်ရှိသည့် စက်မှုလက်မှုသိပ္ပံများ၊ စက်မှုအထက်တန်းကျောင်း များအား သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာ ဝန်ကြီးဌာနမှ လွှဲပြောင်းလက်ခံခဲ့ပါသည်။ ကျန်ရှိသောစိုက်ပျိုးရေးပညာဌာန လက်အောက်ရှိ စိုက်ပျိုး ရေးသိပ္ပံများနှင့် စိုက်ပျိုးရေးအထက်တန်းကျောင်းများအား ယခင်လယ်ယာစိုက်ပျိုးရေးနှင့် ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန(ယခုစိုက်ပျိုးရေး၊မွေးမြူရေးနှင့်ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန)လက်အောက်သို့လည်းကောင်း၊ မွေးမြူရေးအထက်တန်းကျောင်းများအား ယခင်မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနှင့် ကျေးလက်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီးဌာန (ယခုစိုက်ပျိုးရေး၊ မွေးမြူရေးနှင့်ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန)လက်အောက်သို့ လည်းကောင်း အသီးသီးလွှဲပြောင်းပေးအပ်ခဲ့ပါသည်။ ကျန်ရှိသော သက်မွေးပညာ ဌာနခွဲအောက်ရှိ သက်မွေးပညာသင်ကျောင်းများ အားလုံးကို လူမှုဝန်ထမ်း၊ ကယ်ဆယ်ရေးနှင့် ပြန်လည်နေရာချထားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ နယ်စပ်ရေးရာဝန်ကြီးဌာန၊ သမဝါယမဝန်ကြီး ဌာန(ယခု သမဝါယမနှင့်ကျေးလက်ဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီးဌာန)နှင့် မွေးမြူရေး၊ ရေလုပ်ငန်းနှင့် ကျေးလက်ဒေသ ဖွံ့ဖြိုးရေးဝန်ကြီးဌာန (ယခု စိုက်ပျိုးရေး၊မွေးမြူရေးနှင့်ဆည်မြောင်းဝန်ကြီးဌာန)များသို့ အသီးသီး လွှဲပြောင်းပေးအပ်ခဲ့ပါသည်။

၁၉၉၆ ခုနှစ်မှစ၍ သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဝန်ကြီးဌာနသည် စက်မှုပညာဌာနခွဲ လက်အောက်ရှိ စက်မှုလက်မှုသိပ္ပံများနှင့် စက်မှုလက်မှု အထက်တန်းကျောင်းများကိုသာ စီမံခန့်ခွဲခဲ့ပါသည်။

၂၀၁၄ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် အမျိုးသားပညာရေးဥပဒေ ပြဋ္ဌာန်းခဲ့ပါသည်။ ယင်းဥပဒေ တွင် နိုင်ငံတော်သည် ပညာရေးကို အောက်ပါအတိုင်း ခွဲခြားသတ်မှတ်အကောင်အထည်ဖော် ဆောင်ရွက်ရမည်ဟု ဖော်ပြထားပါသည်။

(က) အခြေခံပညာရေး

(ခ) နည်းပညာနှင့် သက်မွေးပညာရေး

(ဂ) အဆင့်မြင့်ပညာရေး

စက်မှုနှင့်သက်မွေးပညာဦးစီးဌာနလက်အောက်ရှိ နည်းပညာတက္ကသိုလ်များကို ယခင်အဆင့်မြင့်သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဦးစီးဌာနအောက် တွင် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။ စက်မှုနှင့်သက်မွေး ပညာဦးစီးဌာနလက်အောက်တွင် အစိုးရနည်းပညာကောလိပ်၊ အစိုးရစက်မှု လက်မှုသိပ္ပံနှင့် အစိုးရ နည်းပညာအထက်တန်းကျောင်းများသာပါဝင်၍ ၂၀၁၄ခုနှစ်၊ ဒီဇင်ဘာလက ဖွဲ့စည်းပုံအသစ် ပြန်လည်ရေး ဆွဲခဲ့ပါသည်။

ပြည်‌ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံး၏ ၂၀၁၅ခုနှစ်၊ ဇန်နဝါရီလ (၁၅) ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသော ပြည်‌ထောင်စု အစိုးရအဖွဲ့အစည်းအဝေး အမှတ်စဉ် (၂/၂၀၁၅)မှ သဘောတူခွင့်ပြုချက်အရ သိပ္ပံနှင့်နည်း ပညာဝန်ကြီးဌာန၊ ဝန်ကြီးရုံး၏ အမိန့်ကြော်ငြာစာ အမှတ် (၁၈၄/၂၀၁၅) ဖြင့် စက်မှုနှင့်သက်မွေး ပညာဦးစီးဌာနကို ၂၀၁၅ခုနှစ် ဧပြီလ (၁) ရက်နေ့မှစ၍ နည်းပညာနှင့် သက်မွေးပညာဦးစီးဌာန အဖြစ် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။

ပြည်‌ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့ရုံး၏ ၂၀၁၆ခုနှစ်၊ ဇူလိုင်လ (၇) ရက်နေ့တွင် ကျင်းပသော ပြည်‌ထောင်စုအစိုးရအဖွဲ့အစည်းအဝေးအမှတ်စဉ် (၇/၂၀၁၆)မှ သဘောတူခွင့်ပြုချက်အရ ပညာရေး ဝန်ကြီးဌာန၊ ဝန်ကြီးရုံး၏ အမိန့်ကြော်ငြာစာ အမှတ် (၀၈၆/၂၀၁၆) ဖြင့် နည်းပညာ နှင့်သက်မွေး ပညာဦးစီးဌာနကို ၂၀၁၆ ခုနှစ်၊ သြဂုတ်လ (၂၂) ရက်နေ့မှစ၍ နည်းပညာ၊ သက်မွေးပညာနှင့် လေ့ကျင့်ရေး ဦးစီးဌာနအဖြစ် ဖွဲ့စည်းပုံအသစ်ဖြင့် ပြန်လည်ပြင်ဆင်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။

၂၀၁၆ ခုနှစ်တွင် သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဝန်ကြီးဌာနနှင့် ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနတို့ကို ပညာရေးဝန် ကြီးဌာနတစ်ခုတည်းအဖြစ် ပေါင်းစည်း ဆောင်ရွက်ခဲ့ပြီး နည်းပညာ၊ သက်မွေးပညာနှင့်လေ့ကျင့်ရေး ဦးစီးဌာနဟူ၍ လုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်ခဲ့ပါသည်။ ယခုအခါ နိုင်ငံတော် စီမံအုပ်ချုပ်ရေးကောင်စီမှ သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဆိုင်ရာလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက်နိုင်ရေးအတွက် သိပ္ပံနှင့်နည်းပညာဝန်ကြီးဌာနအား ပညာရေးဝန်ကြီးဌာနမှ ခွဲထုတ်ပြီး သီးခြားဝန်ကြီးဌာနအဖြစ် ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းခဲ့ပါသည်။